Ciąża to wyjątkowy okres w życiu kobiety, wymagający szczególnej troski o zdrowie zarówno przyszłej mamy, jak i rozwijającego się dziecka. W Polsce, przyszłe mamy mają dostęp do szerokiej gamy badań prenatalnych, które pomagają monitorować rozwój płodu i wykrywać ewentualne nieprawidłowości.
Jakie badania prenatalne są refundowane przez NFZ?
Narodowy Fundusz Zdrowia refunduje wiele badań prenatalnych, które są niezbędne do prawidłowego przebiegu ciąży. Do podstawowych badań refundowanych należą:
- USG: Badania ultrasonograficzne wykonywane w I i II trymestrze ciąży, aby ocenić rozwój płodu, występowanie najczęstszych zespołów genetycznych, czy ocenić stan łożyska.
- Testy biochemiczne: Obejmują one m.in. badanie krwi na poziom hormonów, które pozwalają ocenić ryzyko wystąpienia wad genetycznych płodu. Od czerwca 2024 roku, test złożony (PAPP-A i free β-hCG) jest refundowany dla wszystkich kobiet w ciąży, niezależnie od wieku.
Badania prenatalne płatne:
Oprócz badań refundowanych, przyszłe mamy mogą zdecydować się na wykonanie dodatkowych badań płatnych,które pozwolą ocenić stan ciężarnej i płodu. Do badań płatnych należą:
Dodatkowe badania genetyczne: Mogą być zlecone w przypadku zwiększonego ryzyka wystąpienia określonych chorób genetycznych.
Morfologia krwi: Badanie ogólne krwi, które pozwala ocenić stan zdrowia matki.
Badanie moczu: Pozwala wykryć ewentualne infekcje układu moczowego czy cukrzycę ciążową.
Badania w kierunku chorób zakaźnych: Badania na obecność wirusa HIV, HCV, HBV, cytomegalowirusa (CMV) i parwowirusa B19.
Testy NIPT: Nieinwazyjne testy prenatalne, które pozwalają ocenić ryzyko wystąpienia wad genetycznych na podstawie analizy DNA płodowego w krwi matki.
USG 3D/4D: Badanie umożliwia uzyskanie trójwymiarowego obrazu płodu, co pozwala na dokładniejszą ocenę jego rozwoju.
Dodatkowe badania genetyczne: Mogą być zlecone w przypadku zwiększonego ryzyka wystąpienia określonych chorób genetycznych.
Kiedy wykonać badania prenatalne?
- USG I trymestru: Pomiędzy 11. a 13+6 tygodniem ciąży.
- Test złożony: Pomiędzy 11. a 13+6 tygodniem ciąży.
- USG II trymestru: od 18. do 23.+6 tygodnia ciąży.
- USG III trymestru: od 28. do 32. tygodnia ciąży.
Ważne:
- Konsultacja z lekarzem: O wyborze badań prenatalnych powinnaś porozmawiać z lekarzem prowadzącym ciążę. Lekarz na podstawie Twojego indywidualnego przypadku zaleci odpowiednie badania.
- Regularne kontrole: Regularne wizyty u ginekologa i wykonywanie zaleconych badań są kluczowe dla prawidłowego przebiegu ciąży.
Podsumowanie:
Badania prenatalne są niezwykle ważne dla zdrowia matki i dziecka. Dzięki nim można wcześnie wykryć ewentualne nieprawidłowości i podjąć odpowiednie działania. Chociaż wiele badań jest refundowanych przez NFZ, warto skonsultować się z lekarzem, aby ustalić, jakie dodatkowe badania mogą być potrzebne w Twoim przypadku.
dr Katarzyna Ziółkowska
